cidro
| |||||||||||||||||||||
tolsteci ckaji | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
cmene, sinxa, namcu | cidro, H, 1 | ||||||||||||||||||||
selratni porsi ja klesi | naljinme | ||||||||||||||||||||
girzu, pinli'ina'u, cakykle | 1, 1, s | ||||||||||||||||||||
viska simlu | causka | ||||||||||||||||||||
na'oteryratni | 1.00794(7) g/mol | ||||||||||||||||||||
dutydikca kantu porsi | 1s1 | ||||||||||||||||||||
dutydikca kantu calku klani | 1 | ||||||||||||||||||||
mairtcini | gapci | ||||||||||||||||||||
kumke'o denmi | 0.08988 g·cm−3 | ||||||||||||||||||||
selrunme | 14.01 K to -258.99 °C toi | ||||||||||||||||||||
selfebvi | 20.28 K to -252.72 °C toi | ||||||||||||||||||||
dujbi'o nejni | 117 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||
febybi'o nejni | 904 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||
glanejni sroka'e | 28.836 J·mol−1 | ||||||||||||||||||||
krilysu'a | bavmla | ||||||||||||||||||||
kijyfra tcini | 1,-1 | ||||||||||||||||||||
dutydikca kantu seltrika'e | 2.20 | ||||||||||||||||||||
ratni ravcukmre | 25 pm | ||||||||||||||||||||
ratni frati ravcukmre | 37 pm | ||||||||||||||||||||
glanejni bevmre | 180.5 mW·m-1K-1 | ||||||||||||||||||||
snasutra | 1.31 km/s | ||||||||||||||||||||
marxu'iste namcu | 7440-59-7 | ||||||||||||||||||||
|
ni'o lo cidro goi ko'a to fanva fi lo la'orbau fu ly. hydrogenium ly. fi'o xelso selkrasi lo djacu no'u la'o xy. hydro xy. .e lo zbasu no'u la'o xy. genes xy. toi cu girzu ratni li pa fi'o sinxa la'o xy. H xy.
ralju steci
[binxo | stika lo krasi]ni'o lo cidro cu traji le kamlinto .e le kamkampu fo le ratni .i xukmi jmina lo cidro ratni cu frati so'e lo ratni .i lo cidro ratni tarti cu filrai lo ka kakne lonu jimpe ke'a kei kei fo ro lo ratni
terpli
[binxo | stika lo krasi]ni'o lepu'u pruce le bralai relmeidro cu sarcu le ctile je xukmi gundi .i lo litke cidro cu selpli fi lenu tcelenku skezumfa'i mu'a lo dikca tolpro saske .i lo timske tceli'o dakli cu tisna lo cidro .i pilno ko'a lonu gapci rivbi befelo dakli be'o ckaji bo cipra
citri
[binxo | stika lo krasi]ni'o lo cidro pu pamoi teryru'e befo lenu mixre le jinme .e le tsaslami kei be'o je selski gau la'o zoi. T. Von Hohenheim zoi. no'u la'o zoi Paracelsus zoi to mivde'i lo 1493moi bi'o 1541moi toi noiku'i ke'a cu nalsanji ledu'u le fagyka'e noi ke'a cu teryru'e le frati cu sepli selratni. de'i lo 1671moi la'o gy Robert Boyle gy cu rapli facki le frati .i de'i lo 1766moi la'o gy Henry Cavendish gy goi ko'e cu sajbi'o leza'i lo cidro gapci cu sepli marji klesi gi'e facki ledu'u lo jelca cu pruce lo gacydro lo djacu .i le go'i cu facki lo cidro ca leza'i tocmai lo margu .e lo slami .iku'i ko'e cu toldra sruma ledu'u lo cidro selkra cu lo margu .enai lo slami .i de'i lo 1783moi la'o fy Antoine Lavoisier fy cu cmedu'a lo cidro balenu rixire cu rapli pruce lo cidro folo me la'o gy. Hendry Cavendish gy. tadji
terkunra
[binxo | stika lo krasi]ca cmalu jdima traji pruce bo tadji lonu cidro kunra fa lo cidro selvi'u be fi lo cidro je tabno xukmi .i lo gapci ke cidro je tabno xukmi goi ko'a cu selru'e fi lo cidro .e lo remei kijno tabno loza'i mixre lo ko'a .e lo glare je gapci djacu
teryratni
[binxo | stika lo krasi]lo xipa cidro .e lo xire cidro .e lo xici cidro cu rarna teryratni lo cidro .i po'o lo xici cidro cu kakne lonu ratni fusra
xukmi ckape ckaji
[binxo | stika lo krasi]ko'a cu kakne selfagri ja spoja gi'e fanta vasxu .i lo litki cidro cu traji lenku gi'e kakne lonu da poi da jmive zo'u da pencu lo lenku litki cidro ja'e loza'i da selxai
cidro · cnisa · gasta · jilka · kijno · kliru · lastu · margu · navni · nikle · ratni · rijno · runta · slami · sliri · sodna · solji · tanbo · tinci · tirse · trano · tunka · zinki |